Abdüssamed Tûdâr’ın Nûru’l-Envâr’ına Göre İran’da Şâziliyye’nin İzleri
(The Traces of Shadhiliyya Order in Iran According to Abdussamed Tûdâr’s Book Entitled Nur al-Anvar
)
|
Yazar
|
:
Abdulcebbar Kavak
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2014-2
|
|
Sayı |
:
34
|
|
Sayfa |
:
45-72
|
Özet
Şâziliyye tarîkatı XIII. asırdan itibaren Atâullah İskenderî ve Necmüddin İsfahânî
gibi Şâzilî şeyhlerinin eser ve gayretleri sonucu İran’da tanınmıştır. Fakat tarîkatın
İran’da neşri hususunda en ciddi adımın Şeyh Hâlid b. Hasan eş-Şâzilî tarafından
atıldığı söylenebilir. Ebu’l-Hasan eş-Şâzilî’nin torunu olduğu ileri sürülen Şeyh
Hâlid’in, İran’da Kâkû Zekeriyya köyünü merkez edinerek başlattığı faaliyetler,
Şâzilîliğin zamanla İran’ın Senendec ve Kirman eyaleti ile Irak’ta yayılmasının önünü
açmıştır. Abdüssamed Tûdâr’ın Nûru’l-Envâr Der Silsile-i Âl-i Athâr adlı eseri yaklaşık
beş asır Senendec bölgesinde tarîkatı temsil eden Şâzilî şeyhlerinden bahseden
tek kaynak konumundadır. Bu makalede Şâziliyye tarîkatının İran’a girişi ele alınacak
ve Abdüssamed Tûdâr’ın verdiği malumat ışığında, Kâkû Zekeriyya köyündeki
Şâziliyye Tekkesi’nde postnişin olan şeyhlerin hayatı ve faaliyetleri hakkında bilgi
verilecektir.
Anahtar Kelimeler
Şâziliyye tarîkatı, İran, Abdüssamed Tûdâr, Nûru’l-Envâr Der Silsile-i Âl-i Athâr, Şeyh Hâlid b. Hasan eş-Şâzilî, Kâkû Zekeriyya Köyü.
Abstract
Shadhiliyya order started to be known in Iran by means of the efforts and works of
Shadhilî sheiks such as Atâullah Iskandari and Najmuddin Isfahani after the 13th
century. However, the most serious steps toward its spread in Iran were taken by
sheikh Khâlid b. Hasan al-Shadhalî. The activities initiated by Sheikh Khâlid, who
is claimed to be Abu’l Hasan al-Shadhalî’s grandson, and centered around Kâkû Zakariyya
Village opened the path for the spread of Shadhalî order in the provinces of
Iran called Sanandaj and Kirman as well as Iraq. Abdulsamed Tudar’s book entitled
Nûru’l Envâr Der Silsile-i Al-i Athar is the only work that tells about the existence of
Shadhalî sheikhs who represented the order in Sanandaj region for five centuries. In
this article, the spread of the Shadhaliyya order in Iran will be examined and the activities
and lives of sheiks, who took change in Shadhalî Lodge in Kâkû Zakariyya village,
will be presented in the light of the information provided by Abdussamed Tûdâr.
Keywords
Shadhaliyya Order, Iran, Abdussamed Tûdâr, Sheikh Khâlid b. Hasan al-Shadhalî, Kâkû Zakariyya Villag
